Khớp khuỷu tay là một trong những khớp quan trọng nhất của chi trên, đóng vai trò cầu nối giữa cánh tay và cẳng tay. Đây là khớp bản lề phức hợp, được hình thành từ ba xương chính: xương cánh tay (humerus), xương trụ (ulna) và xương quay (radius). Nhờ cấu trúc đặc biệt này, khớp khuỷu tay không chỉ giúp chúng ta gập duỗi cánh tay mà còn hỗ trợ xoay cẳng tay một cách linh hoạt – những chuyển động tưởng chừng đơn giản nhưng lại thiết yếu trong mọi hoạt động hàng ngày.

Theo Ông Nguyễn Thành Danh – truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông với hơn 20 năm kinh nghiệm điều trị các bệnh lý xương khớp – “Khớp khuỷu tay giống như một bản lề cửa chính của ngôi nhà, nếu bản lề khỏe mạnh thì cánh cửa mở đóng dễ dàng, ngược lại sẽ kêu kẹt và nhanh hỏng”. Chính vì vậy, hiểu rõ cấu tạo và chức năng của khớp khuỷu tay sẽ giúp chúng ta ý thức hơn trong việc bảo vệ “bản lề” này.

Khớp khuỷu tay là gì? Cấu tạo chi tiết từng thành phần

Khớp khuỷu tay không phải là một khớp đơn lẻ mà là sự kết hợp hài hòa của ba khớp nhỏ nằm trong một bao khớp chung, tạo nên độ linh hoạt và bền bỉ đáng kinh ngạc.

Ba khớp nhỏ ấy bao gồm:

• Khớp cánh tay – trụ (humeroulnar joint): Đây là khớp chính chịu trách nhiệm cho động tác gập và duỗi cẳng tay. Phần lồi cầu xương cánh tay tiếp xúc với ổ chảo của xương trụ tạo nên chuyển động bản lề chắc chắn, giúp bạn dễ dàng đưa tay lên miệng khi ăn cơm hay duỗi thẳng tay khi vươn vai.
• Khớp cánh tay – quay (humeroradial joint): Chỏm xương quay tiếp xúc với lồi cầu xương cánh tay, hỗ trợ cả động tác gập duỗi lẫn xoay nhẹ. Nhờ có khớp này mà cánh tay bạn vẫn giữ được độ ổn định khi thực hiện các động tác nâng tạ hay chống đẩy.
• Khớp quay – trụ gần (proximal radioulnar joint): Hai đầu xương quay và xương trụ nối với nhau tại đây, cho phép cẳng tay xoay úp (supination) và xoay ngửa (pronation). Đây chính là lý do bạn có thể vặn nắp chai, mở nắm cửa hay xoay thìa khi ăn mà không gặp khó khăn.

Bao quanh ba khớp nhỏ là hệ thống dây chằng dày chắc, bao hoạt dịch rộng và lớp sụn khớp trơn bóng giúp giảm ma sát, bảo vệ xương khỏi mài mòn trong suốt hàng triệu lần chuyển động mỗi năm.

Chức năng chính của khớp khuỷu tay trong đời sống hàng ngày

Nhờ sự phối hợp nhịp nhàng giữa ba khớp nhỏ, khớp khuỷu tay đảm nhận nhiều vai trò quan trọng mà ít ai để ý cho đến khi bị đau.

Dưới đây là những chức năng chính nổi bật nhất:

• Chuyển động gập – duỗi linh hoạt: Đây là chức năng cơ bản nhất, giúp cánh tay co duỗi tự nhiên trong mọi sinh hoạt từ mặc áo, cầm đũa, lái xe đến chơi thể thao. Độ gập tối đa có thể đạt 145–150°, đủ để đưa tay chạm vai đối diện.
• Xoay cẳng tay úp – ngửa nhịp nhàng: Khả năng xoay 180° (90° úp + 90° ngửa) giúp thực hiện các động tác tinh tế như vặn ốc vít, mở khóa, cầm vợt tennis hay đơn giản là nhận tiền thừa khi mua hàng.
• Chịu lực và giữ ổn định: Khớp khuỷu tay có khả năng chịu lực lớn lên đến hàng trăm kilogram trong các môn thể thao sức mạnh. Dây chằng bên và dây chằng vòng đảm bảo khớp không bị trật dù bạn nâng tạ nặng hay chống đẩy liên tục.
• Truyền tín hiệu thần kinh: Ba dây thần kinh lớn là thần kinh trụ, thần kinh giữa và thần kinh quay đều đi qua vùng khuỷu tay. Nhờ đó, mọi cảm giác nóng lạnh, đau nhức hay chuyển động tinh tế của bàn tay đều được truyền về não chính xác.
• Cung cấp máu nuôi dưỡng: Động mạch cánh tay phân nhánh thành động mạch trụ và động mạch quay ngay tại vùng khuỷu, đảm bảo máu giàu oxy đến nuôi khớp, cơ, dây chằng và da vùng cẳng tay liên tục.

Ông Nguyễn Thành Danh chia sẻ thêm: “Trong Đông y, khuỷu tay thuộc hành Mộc, là nơi hội tụ kinh lạc Tâm bào, Tâm và Phế. Khi khí huyết lưu thông tốt qua khuỷu tay, tay chân sẽ linh hoạt, ít đau mỏi. Ngược lại, nếu hàn thấp xâm nhập vào khớp sẽ gây tê bì, cứng khớp.”

Vì sao cần hiểu rõ khớp khuỷu tay ngay hôm nay?

Hiểu rõ khớp khuỷu tay không chỉ giúp bạn nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường như đau khuỷu ngoài (tennis elbow), đau khuỷu trong (golfer elbow) hay viêm khớp dạng thấp, mà còn chủ động bảo vệ “bản lề” quan trọng này suốt đời.

Tại Dược Bình Đông, các bài thuốc Đông y gia truyền hơn 100 năm của dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm luôn chú trọng bồi bổ Can thận, khu phong trừ thấp, hoạt huyết thông lạc để nuôi dưỡng khớp khuỷu tay từ gốc. Nhờ đó, hàng nghìn người đã lấy lại sự linh hoạt chỉ sau vài tuần sử dụng.

Hãy dành vài phút mỗi ngày để quan sát và cảm nhận chuyển động của khuỷu tay mình. Một khi hiểu được giá trị của nó, bạn sẽ biết cách yêu thương và chăm sóc đúng cách.

Dược Bình Đông – Đồng hành cùng sức khỏe xương khớp Việt hơn 4 thế hệ.

Thông tin của Lương y Nguyễn Thành Danh

Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Nguyễn Thành Danh – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

Tham khảo: Vinmec, Nhà thuốc Long Châu, Bệnh viện Tâm Anh,  Medlatec, Phòng khám ACC

Cúi xuống đột ngột bị đau lưng là triệu chứng phổ biến, thường xuất hiện đột ngột khiến người bệnh khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày. Tình trạng này có thể do nhiều nguyên nhân như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống hoặc chấn thương cơ học, dẫn đến đau nhói hoặc âm ỉ tại vùng th thức lưng. Việc điều trị kịp thời giúp giảm đau nhanh chóng, cải thiện vận động và ngăn ngừa biến chứng lâu dài. Dưới đây là các phương pháp điều trị hiệu quả, được tham vấn bởi Ông Nguyễn Thành Danh, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông với hơn 20 năm kinh nghiệm điều trị bệnh lý xương khớp.

Điều trị đau lưng khi cúi xuống bằng Tây Y

Phương pháp Tây Y tập trung vào việc kiểm soát triệu chứng và xử lý nguyên nhân gốc rễ, tùy thuộc mức độ nghiêm trọng. Bác sĩ sẽ đánh giá qua khám lâm sàng, X-quang hoặc MRI để chỉ định điều trị phù hợp, chia thành nội khoa và ngoại khoa.

Trong nội khoa, thuốc là lựa chọn đầu tiên để giảm đau và viêm nhanh chóng:

• Thuốc giảm đau như Paracetamol giúp kiểm soát cơn đau nhẹ đến trung bình.
• Thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) như Ibuprofen, Naproxen, Celecoxib hoặc Meloxicam giảm sưng và đau hiệu quả.
• Thuốc giãn cơ như Baclofen hoặc Eperisone thư giãn cơ bắp, giảm co thắt khi cúi xuống.

Bác sĩ có thể kết hợp các thuốc khác dựa trên tình trạng cụ thể, luôn tuân thủ liều lượng để tránh tác dụng phụ.

Phẫu thuật chỉ áp dụng khi nội khoa thất bại, như mổ thoát vị đĩa đệm hoặc cố định cột sống, nhằm loại bỏ nguyên nhân gây chèn ép dây thần kinh.

Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng cho đau lưng khi cúi xuống

Vật lý trị liệu là phương pháp không xâm lấn, kết hợp nắn chỉnh cột sống với các kỹ thuật khác để giảm đau, tăng phạm vi vận động và củng cố sức mạnh đĩa đệm. Mục tiêu chính là cải thiện sự linh hoạt, giảm áp lực lên vùng lưng khi cúi.

Các biện pháp chủ động bao gồm:

• Bài tập kéo giãn cơ lưng và hông để giảm căng thẳng.
• Bài tập di chuyển với thiết bị như bóng tập hoặc dây kháng lực.
• Bài tập tăng cường cơ bụng và lưng core.
• Bài tập dưới nước để giảm tải trọng lên cột sống.

Các biện pháp bị động hiệu quả:

• Nhiệt trị liệu nóng hoặc lạnh để giảm viêm.
• Siêu âm trị liệu hoặc sóng âm kích thích tái tạo mô.
• Kích thích điện qua da (TENS) để chặn tín hiệu đau.

Phương pháp này đặc biệt hữu ích cho đau lưng khi cúi xuống do cơ học, giúp người bệnh vận động dễ dàng hơn sau vài buổi.

Điều trị đau lưng khi cúi xuống bằng Đông Y

Theo Y học cổ truyền, đau lưng khi cúi xuống thuộc chứng Yêu thống, do ngoại tà (hàn thấp, thấp nhiệt) xâm nhập, nội thương (thận hư, can huyết yếu) hoặc chấn thương gây khí trệ huyết ứ. Đông Y tập trung cân bằng âm dương, thông kinh hoạt lạc để điều trị tận gốc.

Nguyên nhân điển hình:

• Hàn thấp: Do tiếp xúc lạnh ẩm lâu ngày, bế tắc kinh lạc lưng.
• Thấp nhiệt: Từ hàn thấp tích tụ hoặc tà khí xâm nhập.
• Nội thương: Lao lực, tuổi cao khiến thận tinh hao tổn, không nuôi dưỡng cột sống.
• Bất nội ngoại nhân: Chấn thương hoặc tư thế sai gây ứ huyết.

Các bài thuốc Đông Y hiệu quả:

Thân thống trục ứ thang:

• Công dụng: Hoạt huyết hóa ứ, thư cân chỉ thống.
• Chủ trị: Đau dữ dội cố định sau cúi vác nặng, vận động hạn chế, lưỡi tím ứ huyết.
• Thành phần: Đương quy 12g, Xuyên khung 12g, Hương phụ 12g, Khương hoạt 12g, Tần giao 12g, Ngưu tất 12g, Một dược 8g, Đào nhân 6g, Hồng hoa 6g, Ngũ linh chi 6g, Chích thảo 6g, Địa long 6g.
• Cách dùng: Sắc 1 thang/ngày, chia 2 lần.

Độc hoạt ký sinh thang:

• Công dụng: Khu phong trừ thấp, tán hàn ôn kinh.
• Chủ trị: Đau đột ngột sau tiếp xúc lạnh ẩm, cúi khó khăn.
• Thành phần: Độc hoạt 12g, Tang ký sinh 12g, Đương quy 12g, Xuyên khung 12g, Đỗ trọng 12g, Thược dược 10g, Tần giao 8g, Phòng phong 8g, Tế tân 8g, Địa hoàng 8g, Ngưu tất 8g, Nhân sâm 8g, Phục linh 8g, Quế tâm 8g, Cam thảo 6g.
• Cách dùng: Sắc 1 thang/ngày.

Để hỗ trợ điều trị lâu dài, có thể sử dụng Dưỡng Cốt Bình Đông của Dược Bình Đông – sản phẩm từ thảo dược thiên nhiên như Cốt toái bổ, Đỗ trọng, Ngưu tất, Cẩu tích, Câu kỷ tử, Hoàng tinh. Sản phẩm giúp bổ thận mạnh gân cốt, giảm đau lưng khi cúi xuống, tê mỏi do thoái hóa.

Kết hợp Thảo Linh Tiên của Dược Bình Đông với Dây đau xương, Đảng sâm, Kê huyết đằng, Độc hoạt, Cốt toái bổ,… hỗ trợ giảm đau nhức xương khớp, cải thiện vận động khi cúi.

Các phương pháp Đông Y khác:

• Châm cứu: Kích thích huyệt A Thị, Thận Du, Ủy Trung để thông lạc giảm đau.
• Bấm huyệt: Tác động huyệt Đại Chùy, Mệnh Môn thư giãn cơ lưng.

Hỗ trợ giảm đau lưng khi cúi xuống tại nhà

Kết hợp điều trị chuyên sâu với biện pháp tại nhà giúp tăng hiệu quả, giảm tái phát. Các cách đơn giản nhưng khoa học:

• Nghỉ ngơi trên mặt phẳng cứng, kê gối dưới đầu gối để giảm áp lực lưng.
• Chườm lạnh 20 phút giảm viêm cấp, sau chuyển chườm nóng giãn cơ; thực hiện 2-3 lần/ngày.
• Massage nhẹ vùng lưng với dầu nóng hoặc dùng miếng dán giảm đau.
• Bổ sung dinh dưỡng: Thực phẩm giàu canxi (sữa, rau xanh), vitamin D (cá hồi, trứng), omega-3 (hạt chia, óc chó) để nuôi dưỡng xương khớp.
• Bài tập giãn cơ nhẹ: Nằm ngửa kéo gối về ngực, giữ 20 giây, lặp 5-10 lần.

Những phương pháp trên, khi áp dụng đúng, giúp kiểm soát đau lưng khi cúi xuống hiệu quả. Nếu triệu chứng kéo dài, hãy tham khảo bác sĩ hoặc chuyên gia Đông Y như Ông Nguyễn Thành Danh tại Dược Bình Đông để có phác đồ cá nhân hóa. Dưỡng Cốt Bình Đông và Thảo Linh Tiên là lựa chọn hỗ trợ đáng tin cậy từ thương hiệu uy tín hơn 50 năm.

Thông tin của Lương y Nguyễn Thành Danh

Tác giả: Ông Nguyễn Thành Danh, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông, giàu kinh nghiệm điều trị các bệnh lý xương khớp

Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Nguyễn Thành Danh – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.Tham khảo: Vinmec, Nhà thuốc Long Châu, Tâm Anh Hospital