Khớp khuỷu tay là một trong những khớp quan trọng nhất của chi trên, đóng vai trò cầu nối giữa cánh tay và cẳng tay. Đây là khớp bản lề phức hợp, được hình thành từ ba xương chính: xương cánh tay (humerus), xương trụ (ulna) và xương quay (radius). Nhờ cấu trúc đặc biệt này, khớp khuỷu tay không chỉ giúp chúng ta gập duỗi cánh tay mà còn hỗ trợ xoay cẳng tay một cách linh hoạt – những chuyển động tưởng chừng đơn giản nhưng lại thiết yếu trong mọi hoạt động hàng ngày.
Theo Ông Nguyễn Thành Danh – truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông với hơn 20 năm kinh nghiệm điều trị các bệnh lý xương khớp – “Khớp khuỷu tay giống như một bản lề cửa chính của ngôi nhà, nếu bản lề khỏe mạnh thì cánh cửa mở đóng dễ dàng, ngược lại sẽ kêu kẹt và nhanh hỏng”. Chính vì vậy, hiểu rõ cấu tạo và chức năng của khớp khuỷu tay sẽ giúp chúng ta ý thức hơn trong việc bảo vệ “bản lề” này.
Khớp khuỷu tay là gì? Cấu tạo chi tiết từng thành phần
Khớp khuỷu tay không phải là một khớp đơn lẻ mà là sự kết hợp hài hòa của ba khớp nhỏ nằm trong một bao khớp chung, tạo nên độ linh hoạt và bền bỉ đáng kinh ngạc.
Ba khớp nhỏ ấy bao gồm:
- Khớp cánh tay – trụ (humeroulnar joint): Đây là khớp chính chịu trách nhiệm cho động tác gập và duỗi cẳng tay. Phần lồi cầu xương cánh tay tiếp xúc với ổ chảo của xương trụ tạo nên chuyển động bản lề chắc chắn, giúp bạn dễ dàng đưa tay lên miệng khi ăn cơm hay duỗi thẳng tay khi vươn vai.
- Khớp cánh tay – quay (humeroradial joint): Chỏm xương quay tiếp xúc với lồi cầu xương cánh tay, hỗ trợ cả động tác gập duỗi lẫn xoay nhẹ. Nhờ có khớp này mà cánh tay bạn vẫn giữ được độ ổn định khi thực hiện các động tác nâng tạ hay chống đẩy.
- Khớp quay – trụ gần (proximal radioulnar joint): Hai đầu xương quay và xương trụ nối với nhau tại đây, cho phép cẳng tay xoay úp (supination) và xoay ngửa (pronation). Đây chính là lý do bạn có thể vặn nắp chai, mở nắm cửa hay xoay thìa khi ăn mà không gặp khó khăn.
Bao quanh ba khớp nhỏ là hệ thống dây chằng dày chắc, bao hoạt dịch rộng và lớp sụn khớp trơn bóng giúp giảm ma sát, bảo vệ xương khỏi mài mòn trong suốt hàng triệu lần chuyển động mỗi năm.

Chức năng chính của khớp khuỷu tay trong đời sống hàng ngày
Nhờ sự phối hợp nhịp nhàng giữa ba khớp nhỏ, khớp khuỷu tay đảm nhận nhiều vai trò quan trọng mà ít ai để ý cho đến khi bị đau.
Dưới đây là những chức năng chính nổi bật nhất:
- Chuyển động gập – duỗi linh hoạt: Đây là chức năng cơ bản nhất, giúp cánh tay co duỗi tự nhiên trong mọi sinh hoạt từ mặc áo, cầm đũa, lái xe đến chơi thể thao. Độ gập tối đa có thể đạt 145–150°, đủ để đưa tay chạm vai đối diện.
- Xoay cẳng tay úp – ngửa nhịp nhàng: Khả năng xoay 180° (90° úp + 90° ngửa) giúp thực hiện các động tác tinh tế như vặn ốc vít, mở khóa, cầm vợt tennis hay đơn giản là nhận tiền thừa khi mua hàng.
- Chịu lực và giữ ổn định: Khớp khuỷu tay có khả năng chịu lực lớn lên đến hàng trăm kilogram trong các môn thể thao sức mạnh. Dây chằng bên và dây chằng vòng đảm bảo khớp không bị trật dù bạn nâng tạ nặng hay chống đẩy liên tục.
- Truyền tín hiệu thần kinh: Ba dây thần kinh lớn là thần kinh trụ, thần kinh giữa và thần kinh quay đều đi qua vùng khuỷu tay. Nhờ đó, mọi cảm giác nóng lạnh, đau nhức hay chuyển động tinh tế của bàn tay đều được truyền về não chính xác.
- Cung cấp máu nuôi dưỡng: Động mạch cánh tay phân nhánh thành động mạch trụ và động mạch quay ngay tại vùng khuỷu, đảm bảo máu giàu oxy đến nuôi khớp, cơ, dây chằng và da vùng cẳng tay liên tục.
Ông Nguyễn Thành Danh chia sẻ thêm: “Trong Đông y, khuỷu tay thuộc hành Mộc, là nơi hội tụ kinh lạc Tâm bào, Tâm và Phế. Khi khí huyết lưu thông tốt qua khuỷu tay, tay chân sẽ linh hoạt, ít đau mỏi. Ngược lại, nếu hàn thấp xâm nhập vào khớp sẽ gây tê bì, cứng khớp.”
Vì sao cần hiểu rõ khớp khuỷu tay ngay hôm nay?
Hiểu rõ khớp khuỷu tay không chỉ giúp bạn nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường như đau khuỷu ngoài (tennis elbow), đau khuỷu trong (golfer elbow) hay viêm khớp dạng thấp, mà còn chủ động bảo vệ “bản lề” quan trọng này suốt đời.
Tại Dược Bình Đông, các bài thuốc Đông y gia truyền hơn 100 năm của dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm luôn chú trọng bồi bổ Can thận, khu phong trừ thấp, hoạt huyết thông lạc để nuôi dưỡng khớp khuỷu tay từ gốc. Nhờ đó, hàng nghìn người đã lấy lại sự linh hoạt chỉ sau vài tuần sử dụng.
Hãy dành vài phút mỗi ngày để quan sát và cảm nhận chuyển động của khuỷu tay mình. Một khi hiểu được giá trị của nó, bạn sẽ biết cách yêu thương và chăm sóc đúng cách.
Dược Bình Đông – Đồng hành cùng sức khỏe xương khớp Việt hơn 4 thế hệ.
Thông tin của Lương y Nguyễn Thành Danh
Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Nguyễn Thành Danh – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
Tham khảo: Vinmec, Nhà thuốc Long Châu, Bệnh viện Tâm Anh, Medlatec, Phòng khám ACC





















